भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) चंद्रानंतर आता सूर्याचा अभ्यास करण्याची तयारी करत आहे. त्यासाठी आदित्य एल-1 नावाची वेधशाळा अवकाशात पाठवण्यात येणार आहे. इस्त्रोच्या एका अधिकाऱ्याने दिलेल्या माहितीनुसार, त्याची प्रक्षेपणाची तारीख अद्याप जाहीर करण्यात आलेली नाही, परंतु सप्टेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात प्रक्षेपण केले जाऊ शकते.
आदित्य एल-1 हे सूर्याचा अभ्यास करणारे पहिले भारतीय मिशन असेल. यान प्रक्षेपणानंतर चार महिन्यांनी सूर्य-पृथ्वी प्रणालीतील लॅगरेज पॉइंट-1 (L1) वर पोहोचेल. या ठिकाणी ग्रहणाचा कोणताही प्रभाव नसल्यामुळे येथून सूर्याचा अभ्यास सहज करता येतो. आंध्र प्रदेशातील श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून आदित्य L1 अंतराळयान प्रक्षेपित केले जाईल. बेंगळुरू येथील यूआर राव उपग्रह केंद्रात तयार केलेला उपग्रह प्रक्षेपणासाठी वापरला जाईल. आदित्य L1 ला पृथ्वीच्या पहिल्या कमी कक्षेत ठेवले जाईल. यानंतर कक्षा लंबवर्तुळाकार बनवली जाईल. पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षण क्षेत्राच्या प्रभावातून (SOI) अंतराळयान बाहेर घेऊन हळूहळू कक्षा वाढवली जाईल. तिथून क्रेझचा टप्पा सुरू होईल आणि अंतराळयान L1 च्या आसपास हॅलो ऑर्बिटमध्ये ठेवण्यात येईल.
पृथ्वीपासून लॅगरेज पॉइंटचे अंतर 15 लाख किमी
पृथ्वी आणि सूर्य यांच्यातील अंतर सुमारे 15 लाख किमी आहे. हा उपग्रह आदित्य L1 असेल, तिथे Lagrange पॉइंट L1 पृथ्वीपासून सुमारे 15 लाख किमी दूर आहे. त्याच्या प्रक्षेपणासाठी, बेंगळुरूमधील यूआर राव उपग्रह केंद्रात तयार केलेला उपग्रह श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रात आणण्यात आला आहे.
आदित्य L1 असे करेल काम
सोलार अ‍ॅक्टिव्हिटी आणि अवकाशातील हवामानावरील त्यांचा परिणाम रियल टाईममध्ये समजू शकतो.
हे यान सात पेलोड्स घेऊन जाईल. ते इलेक्ट्रोमॅग्नेट्स, कण आणि मॅग्नेटिक फिल्ड डिटेक्टर्सच्या मदतीने फोटोस्फेअर, क्रोमोस्फेअर आणि सूर्याच्या बाह्य स्तरांचा अभ्यास करेल.
चार पेलोड्स L1 बिंदूवरून थेट सूर्याचे निरीक्षण करतील आणि तीन पेलोड तेथील कण आणि क्षेत्रांचा अभ्यास करतील.