धोंडो केशव कर्वे (Maharshi Karve) हे भारतातील महिला कल्याणाच्या क्षेत्रातील समाजसुधारक होते. त्यांनी विधवा पुनर्विवाहाचा पुरस्कार केला आणि स्वतः विधुर म्हणून विधवेशी पुनर्विवाह केला. कर्वे विधवांच्या शिक्षणाचा प्रसार करण्यात अग्रेसर होते. त्यांनी १९१६ मध्ये SNDT नावाच्या पहिल्या महिला विद्यापीठाची स्थापना केली. भारत सरकारने त्यांना त्यांच्या १०० व्या वाढदिवसानिमित्त १९५८ मध्ये भारतरत्न पुरस्कार देऊन सन्मानित केले.
आत्मवृत्त या नावाने आत्मचरित्र लिहिले
धोंडो केशव कर्वे (Maharshi Karve) यांचा जन्म १८ एप्रिल १८५८ रोजी महाराष्ट्रातील रत्नागिरी जिल्ह्यातील शेरावली येथे झाला. ते चित्पावन ब्राह्मण कुटुंबातील होते आणि त्यांच्या वडिलांचे नाव केशव बापुण्णा कर्वे असे होते. १८८४ मध्ये त्यांनी एल्फिन्स्टन कॉलेजमधून गणित विषयात पदवी घेतली. कर्वे यांनी १९२८ मध्ये आत्मवृत्त या नावाने आत्मचरित्र लिहिले आणि इंग्रजीत लिहिलेले लुकिंग बॅक हे देखील त्यांचे आत्मचरित्र होते.
(हेही वाचा Iran Israel War : इस्राइलवरील हल्ल्यावर अमेरिका इराणच्या विरोधात घेणार कठोर भूमिका)
देवदासी प्रथेविरुद्ध परिषद घेतली
त्यांनी आयुष्यभर महिलांच्या विकासासाठी कार्य केले. देवदासी प्रथेविरुद्ध त्यांनी परिषद आयोजित केली. त्यांनी मुलींसाठी ‘अनाथ बालिकाश्रम’ हा अनाथाश्रम सुरू केला. सर्व महिलांना शिक्षण देऊन त्यांना स्वतःच्या पायावर उभे करण्याचा त्यांचा मानस होता. त्यांच्या प्रयत्नातून २० व्या शतकात पहिले महिला विद्यापीठ स्थापन झाले.
अल्बर्ट आइनस्टाईन यांची भेट
१८९१-१९१४ या काळात ते पुण्यातील फर्ग्युसन महाविद्यालयात गणित शिकवत होते. १९२९ मध्ये त्यांनी युरोप, अमेरिका आणि जपानला भेट दिली. या प्रवासादरम्यान त्यांची (Maharshi Karve) अल्बर्ट आइनस्टाईन यांची भेट झाली. या विश्व दौऱ्यात त्यांनी विद्यापीठासाठी निधीही उभारला. द स्टोरी ऑफ डॉ. कर्वे हा नील गोखले आणि राम गबाळे दिग्दर्शित १९५८ चा डॉक्युमेंटरी चित्रपट आहे, जो कर्वेंच्या आयुष्यावर आधारित होता. भारत सरकारच्या फिल्म्स डिव्हिजनने या चित्रपटाची निर्मिती केली होती.
Join Our WhatsApp Community