“पसायदान (Pasayadan) हे केवळ प्रार्थना नसून, मानवजातीच्या सर्वांगीण उत्थानासाठीचे तत्त्वज्ञान आहे. प्रत्येक ओवी विश्वातील दुःख नष्ट होऊन सुख आणि समृद्धी यावी, अशी ईश्वराकडे मागणी करतो. पसायदानाचे मनन केल्याने मनातील संकुचितता नष्ट होते आणि विश्वबांधवाची भावना जागृत होते, असे प्रतिपादन ह.भ.प. श्री चैतन्यमहाराज देगलूरकर यांनी केले.
जनसंघाचे ज्येष्ठ कार्यकर्ते कै. विष्णुपंत देहाडराय यांच्या स्मरणार्थ सद्‌गुरु सेवा समिती, पंढरपूर, मुंबई आणि युवा सेतू फाऊंडेशन यांच्या वतीने आयोजित तीन दिवसीय प्रवचनमालेचा समारोप स्वातंत्र्यवीर सावरकर सभागृह, दादर (प.), येथे उत्साहात झाला. ‘पसायदान – विश्वप्रार्थना’ या विषयावरील चैतन्य महाराजांच्या प्रवचनांनी श्रोत्यांना आध्यात्मिक आणि तात्त्विक विचारांचा नवा दृष्टिकोन दिला. या प्रवचनमालेत चैतन्य महाराजांनी पसायदानाचा (Pasayadan) गहन अर्थ उलगडत, ते सर्व धर्म आणि संस्कृतींना जोडणारे आहे असे म्हटले. त्यांनी सांगितले की, पसायदान म्हणजे नि:स्वार्थ भावनेने विश्वाच्या कल्याणासाठी केलेली याचना आहे, जी माणसाला अहंकार सोडून सर्वसमावेशक विचार करण्यास प्रेरित करते. “पसायदान वाचणे म्हणजे आपल्या अंतःकरणात संतांचे विचार रुजवणे होय. यातून माणसाला जीवनातील खरे ध्येय समजते,” असे त्यांनी अधोरेखित केले. पसायदानातील “चंदनाचे वृक्ष लागो” या ओवीतील प्रेम आणि शांतीचा संदेश विश्वभर पसरवण्याची गरज त्यांनी व्यक्त केली. तरुणांना पसायदानाच्या (Pasayadan) पठण आणि चिंतनाद्वारे जीवनात सकारात्मकता आणण्याचा संदेश देत, त्यांनी पसायदान हा जीवनाला दिशा देणारा मार्ग असल्याचा विश्वास व्यक्त केला.
प्रवचनमालेच्या समारोप प्रसंगी ह.भ.प. भानुदासमहाराज देगलूरकर यांच्या ‘श्री. ज्ञानेश्वरी – उपासना’ या पुस्तकाचे पुनर्प्रकाशन झाले. या पुस्तकात ज्ञानेश्वरीच्या आध्यात्मिक पैलूंवर सखोल विवेचन करण्यात आले आहे. प्रकाशन सोहळ्यास स्वातंत्र्यवीर सावरकर स्मारकाच्या कोषाध्यक्ष मंजिरी मराठे आणि CA प्रतीक कर्पे, श्री सिद्धिविनायक न्यासाचे कोषाध्यक्ष आचार्य पवन त्रिपाठी, प्रसिद्ध पत्रकार नवनाथ बन उपस्थित होते. मंजिरी मराठे यांनी ‘ओम सर्टिफिकेट’ उपक्रमाची माहिती देत, हिंदूंचा पैसा हिंदूंच्या पर्यंत पोहचवण्याचा त्यामागील उद्देश सांगितला. माधवदास राठी यांनी सूत्रसंचालन केले.
तीन दिवस चाललेल्या या प्रवचनमालेत मोठ्या संख्येने भाविक आणि श्रोते सहभागी झाले. प्रत्येक दिवशी चैतन्य महाराजांनी पसायदानातील (Pasayadan) विविध ओव्यांचा सखोल अर्थ उलगडला आणि विश्वकल्याणाच्या दृष्टिकोनाने विचार करण्यास प्रेरित केले. त्यांनी नि:स्वार्थ भावनेने विश्वाच्या कल्याणासाठी याचना करण्याचे महत्त्व पटवून दिले आणि अहंकार सोडून सर्वसमावेशक दृष्टिकोन स्वीकारण्याचा सल्ला दिला.
(हेही वाचा सरकारकडून Hindi सक्ती मागे!)
सद्‌गुरु सेवा समिती, पंढरपूर – मुंबई आणि युवा सेतू फाऊंडेशन यांनी या प्रवचनमालेचे यशस्वी आयोजन केले. समितीच्या कार्यकर्त्यांनी सर्व व्यवस्था उत्तमरीत्या हाताळली. श्रोत्यांनी चैतन्य महाराजांच्या प्रवचनांना उदंड प्रतिसाद दिला आणि पसायदानाच्या (Pasayadan) तत्त्वज्ञानाला आपल्या जीवनात अंगीकारण्याचा संकल्प व्यक्त केला. या प्रवचनमालेमुळे संत ज्ञानेश्वरांचा विश्वकल्याणाचा विचार श्रोत्यांच्या मनात खोलवर रुजला. हा कार्यक्रम आध्यात्मिक जागरूकता आणि सामाजिक एकतेच्या दृष्टिकोनातून अत्यंत यशस्वी ठरला. पसायदानाच्या विश्वप्रार्थनेचा संदेश घेऊन श्रोते परतले, तर तरुण पिढीला आध्यात्मिक मार्गावर चालण्याची प्रेरणा मिळाली. श्रोत्यांच्या आग्रहामुळे अशी तीन दिवसीय प्रवचनमाला दरवर्षी करण्याचा मानस असल्याचे आयोजकांनी सांगितले. अशा उपक्रमांमुळे संतांचा वारसा पुढच्या पिढीपर्यंत पोहोचत राहील, असा विश्वास उपस्थितांनी व्यक्त केला.
कै. विष्णुपंत देहाडराय हे भारतीय जनसंघाचे ज्येष्ठ कार्यकर्ते होते, ज्यांनी आपल्या निष्ठेने आणि समर्पणाने सामाजिक कार्यात मोलाची भर घातली. आणीबाणीच्या काळात मिसाबंदी म्हणून तुरुंगवास भोगताना त्यांनी ज्ञानेश्वरीचे पारायण करून सहकाऱ्यांमध्ये जनजागृती आणि आध्यात्मिक प्रेरणा जागवली. यामुळे त्यांना सर्वजण ‘माऊली’ या प्रेमळ नावाने संबोधू लागले. त्यांचा संत ज्ञानेश्वरांप्रती असलेला आदर आणि आध्यात्मिक कार्याचा वारसा आजही प्रेरणादायी आहे. त्यांच्या स्मरणार्थ मुंबईत प्रवचनमाला आयोजित करण्यात आली.