Pakistan in Debt : पाकिस्तानचं कर्ज वाढून ७६,००० अब्जांवर; तरीही अर्थमंत्री म्हणतात अर्थव्यवस्था रुळावर

• ऋजुता लुकतुके

पाकिस्तानचे अर्थमंत्री मुहम्मद औरंगजेब यांनी २०२४-२५ साठीचा आर्थिक सर्वेक्षण अहवाल नुकताच पाकिस्तानच्या संसदेत सादर केला आहे. त्यानुसार, पाकिस्तानवरील कर्जाचा बोजा वाढून आता ७६,००० अब्जांवर पोहोचला आहे. तर येत्या ४ वर्षांत पाकला १०० अब्ज अमेरिकन डॉलरचं कर्ज फेडावंच लागणार आहे. तरीही देशाचा विकासदर २.७८ टक्के हा स्थिर असल्याचं भासवण्याचा प्रयत्न औरंगजेब यांनी केला आहे. उलट दोन वर्षांत अर्थव्यवस्था रुळावर आणल्याचा हास्यास्पद दावाही केला आहे. (Pakistan in Debt)

एकूण ७६,००० अब्जाच्या कर्जापैकी ५१५०० अब्ज पाकिस्तानी रुपयांचं कर्ज स्थानिक बँकांकडून आणि २४५०० अब्ज रुपयांचं कर्ज इतर देशांकडून किंवा देशाबाहेरील बँकांकडून घेतलं गेलं आहे. अर्थमंत्र्यांच्या मते, गेल्या दोन वर्षांत देशाची अर्थव्यवस्था सुधारली आहे. चालू आर्थिक वर्षात ती स्थिर आणि मजबूत झाली आहे. रोख रकमेचा तुटवडा कायम असला तरी देशाच्या अर्थव्यवस्थेत यावर्षी २.७% दराने वाढ होण्याची अपेक्षा आहे. (Pakistan in Debt)

(हेही वाचा – कायद्याचे उल्लंघन सहन करणार नाही; America ने का दिले स्पष्टीकरण ?)

पत्रकार परिषदेत औरंगजेब म्हणाले की, २०२३ मध्ये जीडीपी वाढ ०.२ टक्के होती, जी २०२४ मध्ये २.५ टक्के झाली आहे, असा खुलासा त्यांनी केला. २०२४-२५ या आर्थिक वर्षात जुलै ते एप्रिल दरम्यान चालू खात्यात १.९ अब्ज डॉलर्सचा अधिशेष नोंदवण्यात आला. याचे मुख्य कारण म्हणजे आयटी क्षेत्रातून ३.५ अब्ज डॉलर्सची निर्यात. सर्वेक्षणानुसार, २०२४ मध्ये देशाची निर्यात २७.३ अब्ज डॉलर्स होती, तर आयात ४८.६ अब्ज डॉलर्स होती. पाकिस्तानी अर्थव्यवस्थेचा आकार गेल्या वर्षी ३७२ अब्ज डॉलर्सवरून ४११ अब्ज डॉलर्सवर पोहोचला आहे. (Pakistan in Debt)

जागतिक बँकेच्या अहवालानुसार, २०१७-१८ आणि २०२०-२१ दरम्यान पाकिस्तानमध्ये अत्याधिक गरिबी ४.९% वरून १६.५% पर्यंत वाढली. एकूण गरिबी ३९.८% वरून ४४.७% पर्यंत वाढली. दुसरीकडे, भारतात २०११-१२ ते २०२२-२३ दरम्यान अति गरिबी २७.१% वरून ५.३% पर्यंत कमी झाली. याचा अर्थ असा की ११ वर्षांत २६.९ कोटी लोक अती गरिबीतून बाहेर आले आहेत. ही संख्या पाकिस्तानच्या संपूर्ण लोकसंख्येपेक्षा जास्त आहे. भारतात २०२२-२३ मध्ये ७.५२ कोटी लोक अत्यंत गरिबीत राहत होते, तर २०११-१२ मध्ये ३४.४४ कोटी लोक अत्याधिक गरिबीत राहत होते. (Pakistan in Debt)

(हेही वाचा – School Timing : राज्यात शाळांच्या वेळेत मोठा बदल! आता सकाळी ७ ऐवजी ९ वाजता …)

पाकिस्तानने आतापर्यंत आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीकडून ४४.५७ अब्ज डॉलरची २५ बेलआउट पॅकेज घेतली आहेत. याशिवाय, त्यांनी जागतिक बँक, आशिया विकास बँक आणि इस्लामिक विकास बँकेकडून ३८.८ अब्ज डॉलर्स आणि चीनकडून २५ अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त कर्ज घेतले आहे. याशिवाय, त्यांनी सौदी अरेबिया, युएई आणि पॅरिस क्लबकडूनही अब्जावधी डॉलर्सचे कर्ज घेतले आहे. पुढील चार वर्षांत पाकिस्तानला १०० अब्ज डॉलर्स म्हणजेच सुमारे ८.४ लाख कोटी रुपयांचे परकीय कर्ज फेडायचे आहे. जुलै २०२५ पर्यंत पाकिस्तानला ३०.३५ अब्ज डॉलर्स म्हणजेच सुमारे २.५६ लाख कोटी रुपयांसह परकीय कर्ज आणि व्याज फेडायचे आहे. (Pakistan in Debt)

२७ एप्रिल रोजी स्टेट बँक ऑफ पाकिस्तानचे गव्हर्नर जमील अहमद यांनी सांगितले होते की जून २०२५ पर्यंत पाकिस्तानचा परकीय चलन साठा १४ अब्ज डॉलर्स म्हणजेच सुमारे १.१८ लाख कोटी रुपयांपर्यंत वाढेल. तरीही, पाकिस्तानवर दुप्पट कर्ज असेल. अशा परिस्थितीत कर्ज फेडणे सोपे होणार नाही. मे २०२४ मध्ये, आयएमएफने पाकिस्तानच्या कर्ज फेडण्याच्या क्षमतेवर शंका व्यक्त केली. आयएमएफने म्हटले की, पाकिस्तानची कर्ज फेडण्याची क्षमता धोक्यात आहे. ते कर्ज फेडण्यास सक्षम असतील की नाही हे पाकिस्तानच्या धोरणांवर आणि वेळेवर बाह्य कर्जे मिळण्यावर अवलंबून असेल. (Pakistan in Debt)

हेही पहा –