नागा आदिवासी समुदायाच्या वरिष्ठ नेत्यांचे एक शिष्टमंडळ सध्या युनायटेड किंगडम (UK) च्या दौऱ्यावर आहे. हे शिष्टमंडळ ब्रिटीश वसाहतवादी काळात नेलेल्या नागा पूर्वजांच्या मानवी अवशेषांच्या परतीची मागणी करण्यासाठी ब्रिटनमध्ये गेले आहे. (Oxford University) या शिष्टमंडळात नागा आदिवासी (Naga tribe) संस्था, फोरम फॉर नागा रिकन्सिलिएशन (FNR) आणि रिकव्हर, रिस्टोर अँड डीकोलोनाइझ (RRaD) टीमचे सदस्य यांचा समावेश आहे. ब्रिटीश राजवटीदरम्यान नागा आदिवासींचे २०० हून अधिक मानवी अवशेष गोळा करून युनायटेड किंगडममध्ये (United Kingdom) नेण्यात आले होते, असे सांगण्यात आले आहे. हे अवशेष परत करण्याचे संग्रहालयाने मान्य केले आहे.
(हेही वाचा – Kali temple in Assam : आसाममध्ये काली मंदिराजवळ धर्मांधांनी फेकले गोमातेचे शिर; हिंदू संतप्त)
अनेक अवशेष २०२० पर्यंत ऑक्सफर्ड विद्यापीठाच्या पिट रिव्हर म्युझियम (Pitt River Museum, PRM) मध्ये प्रदर्शित करण्यात आले होते. ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटी म्युझियम ऑफ नॅचरल हिस्ट्रीमध्ये (Museum of Natural History) शनिवार, १४ जून २०२५ या दिवशी नागा शिष्टमंडळाने एक घोषणा केली. या घोषणेत म्हटले आहे की, ही परतीची प्रक्रिया नागा लोकांच्या आत्म-सन्मानाच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. आम्हाला खेद आहे की, यात अनेक दशके लागली; परंतु आता आम्ही आमच्या पूर्वजांना त्यांच्या मातृभूमीत सन्मानपूर्वक आणण्यासाठी कटिबद्ध आहोत. नागा शिष्टमंडळाचा हा पुढाकार जागतिक स्वदेशी हक्क चळवळीचा भाग आहे, ज्यामध्ये आदिवासी समुदाय आपल्या पूर्वजांच्या आणि सांस्कृतिक वारशाच्या परतीची मागणी करत आहेत.
पिट रिव्हर म्युझियमच्या संचालक प्रोफेसर डॉ. लॉरा व्हॅन ब्रोखोवेन यांनी नागा शिष्टमंडळाचे स्वागत केले आणि सांगितले की, ही प्रक्रिया भूतकाळातील चुका स्वीकारण्याची आणि भविष्यात सलोख्याच्या दिशेने एक संधी आहे.
पिट रिव्हर म्युझियम हे जगातील प्रमुख मानववंशशास्त्र संग्रहालयांपैकी (Anthropological museums) एक आहे, त्यांनी अलीकडच्या वर्षांत वसाहतवादी काळातील मानवी अवशेष हटवणे सुरू केले आहे. २०२० मध्ये इजिप्शियन ममी आणि आकुंचन पावलेली मानवी शिरे प्रदर्शनातून हटवण्यात आली होती. (Oxford University)
हेही पहा –
Join Our WhatsApp Community