मध्य रेल्वेने छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस (सीएसएमटी) हेरिटेज म्युझियममध्ये भारताच्या समृद्ध रेल्वे वारशाचा उत्सव साजरा करून आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन २०२५ साजरा केला. युनेस्कोच्या जागतिक वारसा यादीतील सीएसएमटी इमारतीत वसलेले हे संग्रहालय या वर्षीच्या थीम “झपाट्याने बदलणाऱ्या समुदायांमध्ये संग्रहालयांचे भविष्य” या अनुषंगाने उपक्रम आणि प्रदर्शनांनी सजेल आहे. (International Museum Day 2025)
(हेही वाचा –Accident News : जगबुडी नदीच्या पुलावरून कार 100 फूट खाली कोसळली, 5 जणांचा मृत्यू )
संवर्धन, नवोन्मेष आणि सामुदायिक सहभाग या थीमवर केंद्रित असलेल्या सीएसएमटी हेरिटेज म्युझियमने भारतीय रेल्वेच्या गतिमान उत्क्रांतीचे प्रदर्शन केले – ग्रेट इंडियन पेनिन्सुला रेल्वे (जीआयपीआर) मधील मुळांपासून ते आजच्या अत्याधुनिक हाय-स्पीड ट्रेन्सपर्यंत. ऐतिहासिक जीआयपी१ लोकोमोटिव्ह, वंदे भारत एक्सप्रेस आणि भविष्यकालीन शिंकानसेन ई५ बुलेट ट्रेनच्या स्केल मॉडेल्ससह दुर्मिळ प्रदर्शनांनी पर्यटकांना मोहित केले. बार्सी लाईट रेल्वे स्टीम इंजिनचे पूर्णपणे कार्यरत १:४ स्केल मॉडेल हे एक उल्लेखनीय वैशिष्ट्य होते, जे सुरुवातीच्या नॅरो-गेज ऑपरेशन्सची झलक देते.
मध्य रेल्वे त्यांच्या लोकप्रिय सोशल मीडिया हँडलवर आकर्षक प्रश्नमंजुषा आयोजित करत आहे, ज्यामुळे लोकांचा सहभाग वाढेल. विजेत्यांना सीएसएमटी हेरिटेज म्युझियमचा एक विशेष मोफत मार्गदर्शित दौरा मिळेल, जो युनेस्कोने सूचीबद्ध केलेल्या टर्मिनस इमारतीची भव्यता एक्सप्लोर करण्याची आणि भारतीय रेल्वेच्या उत्क्रांतीबद्दल जाणून घेण्याची दुर्मिळ संधी देईल,” असे मध्य रेल्वेच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले.
“अभ्यागतांशी संवाद वाढविण्यासाठी, सर्व प्रदर्शनांमध्ये डिजिटल कथाकथन प्रदान करणारे QR कोड बसविण्यात आले आहेत, ज्यामुळे भारतीय रेल्वेच्या तांत्रिक आणि सांस्कृतिक वारशाची सखोल माहिती मिळते. तसेच संग्रहालयात सिग्नल दिवे, घंटा, साधने, मंगळूर टाइल्स आणि रेल्वे सेवेच्या सुरुवातीच्या काळातील वैद्यकीय उपकरणे यासारख्या ऐतिहासिक कलाकृती देखील या प्रदर्शनात मांडली आहे.
भारताच्या भावी पिढ्यांना आपल्या रेल्वे वारशाबद्दल सक्षम आणि प्रबोधन करण्याच्या संकल्पनेनुसार, मध्य रेल्वे नियमितपणे विशेष गरजू गटांसाठी विशेष वारसा संग्रहालय दौरे आयोजित करते. यामध्ये टाटा मेमोरियल हॉस्पिटलमध्ये कर्करोगावर उपचार घेत असलेल्या मुलांचा समावेश असतो तसेच अलिकडेच, आसनगाव आणि कसारा दरम्यानच्या दुर्गम खेड्यांमधील ४५ ग्रामीण मुलींना मुंबई शहर आणि सीएसएमटी हेरिटेज संग्रहालयाची ओळख करून देण्यात आली आहे.
(हेही वाचा – Maharashtra Rain : राज्यात आजपासून मुसळधार पावसाचा अंदाज ; रत्नागिरीत पावसाच्या जोरदार सरी, मुंबईतही रिपरिप सुरू)
जगातील सर्वात प्रसिद्ध रेल्वे इमारतींपैकी एकामध्ये वसलेले हे संग्रहालय केवळ तंत्रज्ञान आणि अभियांत्रिकीची कहाणी सांगत नाही तर भारतीय रेल्वेच्या संस्थापकांच्या दूरदृष्टी आणि अग्रगण्य प्रयत्नांचे प्रदर्शन देखील करते, ज्यांनी धाडसी कल्पनाशक्ती आणि आक्रमक ईच्छाशक्तीने भारतीय लोकांपर्यंत रेल्वे वाहतुकीची संकल्पना पोहोचवली.
हेही पहा –
Join Our WhatsApp Community