बुधवारी, ७ मे रोजी ऑपरेशन सिंदूरद्वारे भारताने पाकपुरस्कृत पहलगाम हल्ल्याचा बदला घेतला. आता पाकिस्तानने (Pakistan) त्यांची लढाऊ विमानांद्वारे किंवा क्षेपणास्त्रांद्वारे हल्ला करण्याची हिंमत केली, तर भारत त्यांचा हवेतच विनाश करेल. कारण भारताने S-400 ही हवाई संरक्षण प्रणाली (Air Defence System) सज्ज ठेवली आहे. रशिया बनावटीची S-400 ही जगातील सर्वोत्तम हवाई संरक्षण प्रणालींपैकी एक आहे.
एस-४०० हवाई संरक्षण प्रणाली म्हणजे काय?
एस-४०० ही रशियाच्या एनपीओ अल्माझने विकसित केलेली एक मोबाईल सरफेस-टू-एअर डिफेन्स सिस्टीम आहे. ही पूर्वीच्या एस-३०० क्षेपणास्त्र प्रणालीचे अपग्रेड आहे. २००७ मध्ये रशियाने एस-४०० यंत्रणेला सैन्याच्या ताफ्यात समाविष्ट केले होते. रशिया सध्या एस-५०० विकसित करत आहे.
(हेही वाचा Operation Sindoor : पाकव्याप्त काश्मीरमध्ये उद्ध्वस्त केलेली ‘ही’ ९ ठिकाणे होती आतंकवाद्यांची लाँचपॅड)
पाच मिनिटांत तैनात करता येते
पाच मिनिटांत तैनात करता येणारी, एस-४०० ही एक अत्यंत गतिमान क्षेपणास्त्र प्रणाली (Air Defence System) आहे जी जॅमिंगला देखील प्रतिरोधक आहे. एस-४०० प्रणाली ४०० किलोमीटरपर्यंत आणि ३० किमी उंचीवरील विमान, ड्रोन, क्रूझ क्षेपणास्त्रे आणि बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रे यांसारख्या हवाई हल्ल्यांना हवेतच नष्ट करू शकते. ही यंत्रणा एकाच वेळी ३०० लक्ष्यांचा मारा रोखू शकते आणि ३६ लक्ष्यांना नष्ट करू शकते. एस-४०० मध्ये चार प्रकारची क्षेपणास्त्रे आहेत: ४०एन ६ ई (४०० किमी रेंज), ४८ एन ६ ई ३ (२५० किमी), ९ एम ९६ ई २ (१२० किमी) आणि ९ एम ९६ ई (४० किमी). S-400 मध्ये 360-अंश देखरेख आणि काउंटर-स्टील्थ क्षमतांसाठी 96L6E सारखे प्रगत रडार आहेत. ऑपरेशनल गुप्ततेच्या कारणांमुळे ही यंत्रणा सध्या कोणत्या भागात तैनात केल्याची माहिती नसल्यामुळे S-400 भारताच्या उत्तर, पश्चिम आणि पूर्व भागात तैनात आहेत.
दरम्यान, भारत एक स्वदेशी क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली (Air Defence System), प्रकल्प कुशा विकसित करत आहे. लांब पल्ल्याच्या हवाई संरक्षण प्रणालीमध्ये लांब पल्ल्याच्या जमिनीवरून हवेत मारा करणारी क्षेपणास्त्रे किंवा LR-SAM समाविष्ट करण्याची क्षमता आहे. कुशा प्रकल्पाचे नेतृत्व भारताच्या संरक्षण संशोधन आणि विकास संघटना किंवा DRDO करत आहे. कुश १५० किमी ते ३५० किमी पर्यंतच्या इंटरसेप्टर क्षेपणास्त्रांसह एक स्तरित संरक्षण प्रणाली (Air Defence System) प्रदान करेल.
Join Our WhatsApp Community